Virtuele onderzoeksomgeving
Een Virtual Research Environment (VRE) is een virtuele werkomgeving voor onderzoekers. Hoe je een goede werkomgeving inricht zal per onderzoeker verschillen | SURF, 2019a
Een virtuele onderzoeksomgeving (VRE) ondersteunt de workflow van de onderzoeker en biedt een veilige werkomgeving. In deze paragraaf laten we een aantal voorbeelden zien van VREs-in-wording.
Van datamanagementsysteem naar VRE
In Nederland realiseren meerdere universiteiten, hogescholen en universitair medische ziekenhuizen virtuele werkomgevingen (VREs) voor onderzoekers (SURF, 2019). VRE's bouwen verder waar datamanagementsystemen ophouden. Datamanagementsystemen huisvesten eerst tijdelijke bestanden waar onderzoekers aan samen kunnen werken en waarvan nog niet duidelijk is of ze (en welk deel ervan) in een langetermijnarchief opgenomen zullen worden. Daarna en daarnaast bestaat de mogelijkheid om de data - met een druk op de knop - automatisch te archiveren of publiceren. Op dat moment is er sprake van een datapublicatie. In hoofdstuk IV komen we hier op terug.
Voorbeelden van datamanagementomgevingen zijn:
- Dataplatform
Meer dan 30 Nederlandse gemeenten maken gebruik van CKAN (n.d.) software in hun Dataplatform (Civity, n.d.). - OpenEarth
OpenEarth (n.d.) is een open source initiatief om data, modellen en tools op het gebied van marine and coastal engineering te bewaren en te delen. Het is een succesvol initiatief dat ontstaan is in de onderzoeksgemeenschap zelf en wereldwijd wordt overgenomen en gebruikt. - YODA (Utrecht University, 2018)
YODA is het datamanagementsysteem voor de Universiteit Utrecht. De volgende stap voor YODA is het doorontwikkelen tot een heuse VRE (Utrecht University, 2019) met toegang tot een breed scala aan applicaties die onderzoek ondersteunen en versnellen. De Universiteit Utrecht gaat kijken of zij daar ResearchCloud van SURF (n.d.a en n.d.b.) voor kan gebruiken.
VREs in ontwikkeling
Leiden (Leiden University, n.d.), Groningen (University of Groningen, 2019) en Maastricht (Maastricht University, n.d.) hebben een VRE up and running. Ook Erasmus MC, UMC Utrecht en Radboudumc timmeren aan de weg met hun VRE (SURF, 2019b). Ze zijn bezig met het wereldwijd implementeren en doorontwikkkelen van anDREa, zoals ze hun VRE noemen. Onderstaande illustratie geeft een indruk van hoe anDREa onderzoekers in verschillende fasen van de onderzoekscyclus ondersteunt.
In de spotlight
Voorbeelden van VREs over de wereld
- D4Science biedt een directory van VREs (D4Science, n.d.).
- Ever-est (n.d.) is een VRE-in-wording voor de aardwetenschappen.
- De European Open Science Cloud biedt een ingang naar diverse VRE's en dat zullen er in de toekomst naar verwachting steeds meer worden.
- Het Open Science Framework (n.d.) en HubZero (n.d.) bieden een open source projectmanagement ondersteuningsomgeving (samenwerkingstool) voor alle fasen in de onderzoekscyclus. OSF wordt bijvoorbeeld ook ingezet bij preregistratie.
Bronnen
Klik om te openen/sluiten
NB (2023): Some of these sources may no longer be maintained or may have moved URLs. The E4DS website is currently being updated; for archival reasons, we will not update this particular source list, but encourage you to search for them via your favourite search engine or to ask our coaches for their recommendations. Apologies for any inconvenience!
D4Science (n.d.) Explore virtual research environments. https://services.d4science.org/explore
DANS (n.d.). DataverseNL. https://dans.knaw.nl/nl/over/diensten/DataverseNL
Ever-est (n.d.) https://ever-est.eu/
Hubzero (n.d.). https://hubzero.org/
Leiden University (n.d.). Virtual Research Environments. https://www.library.universiteitleiden.nl/research-and-publishing/collaboration-tools
Maastricht University (n.d.). Virtual Research Environment - VRE. Research Support. https://library.maastrichtuniversity.nl/research-support/vre/
OpenEarth (n.d.) https://www.openearth.nl/
Open Science Framework (n.d.). https://osf.io/
SURF (n.d.a.). Get started with SURFsara’s Research Cloud. https://researchclouddocs.readthedocs.io/en/latest/get_started.html
SURF (n.d.b.). SURF nationale research could. Ondersteuning van onderzoek, en samenwerking. [slides]. https://www.surf.nl/files/2019-03/track-4.1---surf-nationale-research-cloud.pdf (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)
SURF (2019a, 3 June). Virtual Research Environments. Informatiebijeenkomst 3 juni 2019 [Slides]. https://www.surf.nl/files/2019-06/2.%20Welkom%20en%20introductie%20VRE%20%28Irene%20Nooren%20-%20SURF%29.pdf (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)
SURF (2019b, 3 June). accessible network Digital Research Environment alliance. [Slides]. https://www.surf.nl/files/2019-06/8.%20AnDREa%20%28Arnoud%20van%20der%20Maas%20-%20Radboudumc.pdf (Zie https://www.surf.nl/agenda/informatiebijeenkomst-virtual-research-environment-vre voor alle presentaties)
University of Groningen (n.d.). https://www.rug.nl/datafederationhub/events-and-news/vre.pdf
Utrecht University (2018, 13 June). Using YODA in a research group. [blog]. https://www.uu.nl/en/news/using-yoda-in-a-research-group
Utrecht University (2019, 19 Februay). How to tell if you need to take Research Cloud for a Testdrive? https://www.uu.nl/en/news/how-to-tell-if-you-need-to-take-research-cloud-for-a-testdrive
