Data support in de praktijk

Het schaap met vijf poten 

Martine Pronk, hoofd van Academic Services van de Universiteitsbibliotheek, deelt haar overwegingen om de service van embedded datamanagers op te zetten: 

"We realiseerden onszelf dat de eisen in de verschillende fasen van de onderzoekscyclus zo divers zijn dat het vinden van alle expertise in één persoon vergelijkbaar is met het zoeken naar het bekende schaaf met vijf poten. Het inhuren van mensen van buiten de universiteit is duur en vereist training. En wanneer hun taak is voltooid, nemen zij hun expertise met zich mee. Ik heb mijn achtergrond in uitzendwerk gebruikt om een flexibele, interne pool van datamanagers op te zetten die tijdelijk een of meer projecten ondersteunen en die elkaar ook in expertise aanvullen. De expertise die op deze manier wordt opgebouwd, blijft bij de universiteit."

Elke datamanager heeft algemene kennis en expertise in RDM, is een actief lid van de wereldwijde RDM-community en volgt de nieuwste ontwikkelingen op een dynamisch gebied, zoals nieuw beleid en regelgeving, ontwikkeling van nieuwe data-infrastructuren en nieuwe tools voor datamanagement. Binnen de Universiteit Utrecht zijn de datamanagers actieve deelnemers aan het RDM-ondersteuningsnetwerk en doen ze een beroep op de expertise van collega's, zoals privacy- en beveiligingsdeskundigen, data consultants of data engineers.

"Bij het rekruteren van onze datamanagers werd specifiek aandacht besteed aan persoonlijke competenties die bijdragen aan het succes van de pool", aldus Martine. "De datamanager in kwestie is verantwoordelijk voor het creëren van zijn of haar eigen baan en moet de bereidheid en flexibiliteit hebben om aan verschillende projecten tegelijk of achter elkaar te werken".

Soepele overgang

"Omdat we hoogopgeleid en ervaren zijn in de academische omgeving, kunnen we onszelf snel in de context van een nieuw project plaatsen", voegt Lena Karvovskaya, een van de datamanagers van de pool, toe. "Natuurlijk kunnen we geen discipline-specifieke kennis hebben voor elke discipline aan de Universiteit van Utrecht. Dat betekent dat er voor een wetenschappelijk project een keuze moet worden gemaakt tussen het inhuren van een datamanager of het inhuren van een PhD/postdoc die wel discipline-specifieke kennis heeft maar misschien geen specifieke training in RDM".

Lena geeft enkele voorbeelden: "EPOS, een door de Europese Commissie gefinancierd project in geowetenschappen, had de ontwikkeling van een infrastructuur voor het delen van onderzoeksdata als hoofddoel. EPOS had een metadata-expert nodig en huurde een van de datamanagers uit de pool in. Een algemeen begrip van metadataschema's en gegevensuitwisseling was belangrijker dan specifieke kennis van geowetenschappen. En YOUth, een grootschalig project voor gegevensverzameling dat kinderen volgt vanaf de conceptie tot de vroege volwassenheid, had een dagelijkse datamanager nodig die zou zorgen voor een goede opslag van en toegang tot onderzoeksdata."

Lena is van mening dat de flexibiliteit van de pool datamanagers de sterkste troef is van deze service: "Een datamanager kan opnieuw worden gecontacteerd voor mogelijke follow-ups en als dezelfde datamanager niet beschikbaar is, zal een andere datamanager uit de pool zorgen voor een soepele overgang".

Waardevolle data

Prof. dr. Chantal Kemner, programmadirecteur van het Utrecht YOUth-cohort, maakt gebruik van de diensten van twee van de datamanagers van de pool: Ron Scholten en Danny de Koning. "De embedded datamanagerservice van RDM Support is een essentiële service. Meer en meer faculteiten werken interdisciplinair en er is een toenemende behoefte om datasets vanuit verschillende invalshoeken te bekijken. De expertise van datamanagers is noodzakelijk bij veel soorten onderzoek en de beste manier om onderzoeksdata te beheren zou niet steeds opnieuw op onderzoeksprojectniveau moeten worden uitgevonden. Een zekere uniformiteit in gegevensbeheer en in het aanbieden van toegang tot onderzoeksdata kan niet worden vermeden. We moeten gelijke tred houden met internationale initiatieven zoals FAIR ", benadrukt Chantal het belang van professioneel datamanagement.

Tot nu toe is het YOUth-cohort begonnen met het verzamelen van gegevens van 3.000 kinderen en hun ouders. "We hebben al een enorme en ongelooflijk waardevolle dataset. Het type gegevens is heel divers: denk aan vragenlijsten, video's van waarnemingen van kindergedrag, resultaten van computertaken, elektro-encefalogrammen, 3D-echo's van baby's in hun moeders buik, MRI-scans en gegevens van eye-trackingapparaten", beschrijft Chantal de rijkdom aan data. "We willen echt de kostbare gegevens die we van kinderen verzamelen niet verspillen. Veilige opslag is van groot belang, maar geanonimiseerde gegevens beschikbaar maken via een FAIR-infrastructuur is ook belangrijk. We willen dat zoveel mogelijk inzichten uit de data kunnen worden gehaald. De kennis en expertise van Ron en Danny is onmisbaar in al deze aspecten van ons onderzoek. Zij zijn ons eerste aanspreekpunt voor elk type data-gerelateerde vraag."

Chantal heeft een droom: "Ik ben ervan overtuigd dat we alleen vooruit zullen gaan als we samenwerken, niet alleen met onderzoekers uit verschillende disciplines, maar ook met experts op andere gebieden zoals datamanagement. Teamwetenschap heeft iemand nodig als Ron of Danny".