European Open Science Cloud
De European Open Science Cloud is een stip op de horizon | Ingrid Dillo
In deze paragraaf lees je meer over de achtergronden van de European Open Science Cloud. Wat wil Europa precies gaan bouwen?
Bouwen aan de European Open Science Cloud
De afgelopen decennia is er in Europa veel geïnvesteerd in het opzetten van data-infrastructuren (RISCAPE. n.d.). Als volgende fase in deze ontwikkeling volgt de uitdaging om de 'datasilo's' die daaruit zijn voortgekomen met elkaar te verbinden. En dat is nu precies de ambitie van de European Open Science Cloud (EOSC portal. n.d.). De EOSC is geen nieuwe data-infrastructuur. Er komt geen nieuwe wolk te hangen boven Europa. De EOSC is eerder een bouwtekening waarin een beeld wordt geschetst van een toekomst waarin de huidige data-infrastructuren en diensten op een FAIRe manier met elkaar praten, waarin onderzoeksdata makkelijker worden gevonden, waarin data - over disciplinaire grenzen heen - worden uitgewisseld en waarin Europese onderzoekers en vernieuwers innovatieve oplossingen vinden voor maatschappelijke uitdagingen.
Er zijn veel spelers betrokken en nodig voor het realiseren van de ambities van de EOSC. Zo wordt er voor de sociale wetenschappen en humaniora een Social Sciences and Humanities Open Cloud (SSHOC, DARIAH-EU, n.d.) gebouwd die deel gaat uitmaken van het EOSC wolkendek. Het is de bedoeling dat geïnteresseerden via de SSHOC kunnen profiteren van gekoppelde datasets, tools en training.
Wanneer verschillende organisaties en/of projecten samenwerken in een gemeenschappelijke onderzoeksdatainfrastructuur, wordt het mogelijk om data over een heel onderzoeks- en praktijkveld uit te wisselen. Dat versnelt, verbreedt en verdiept de kennisontwikkeling binnen dat gebied | ZonMW, n.d.
In de video hieronder (Open Science MOOC Youtube Channel, 2019) - die deel uitmaakt van de Open Science MOOC (Tennant, 2019) - vertelt Jean-Claude Burgelman over de achtergronden van de EOSC en legt hij uit hoe de ontwikkeling van de EOSC bijdraagt aan het realiseren van FAIR data.
De ambities en de praktijk
Er bestaat discussie over hoe ver de ambities van de EOSC zouden moeten reiken (de Knecht, 2018). Alle bestaande services en data integreren is volgens sommigen simpelweg onmogelijk en misschien ook niet wenselijk. Ook moet er nog gewerkt worden aan het commitment van de onderzoekers zelf (Cardol, 2018).
De EOSC zal enerzijds te benaderen zijn via een centraal ingangspunt waar Europese onderzoekers naartoe kunnen om onderzoeksdata, tools en services te delen, ontdekken, gebruiken en hergebruiken. De EOSC MarketPlace (n.d.), een soort catalogus van aangesloten data-infrastructuren en services, geeft hier een voorproefje van. Anderzijds zal de EOSC waarschijnlijk ook vanuit de al bekende data-infrastructuren te benaderen zijn. Als alles aan elkaar gekoppeld is, doet de ingang er tenslotte niet meer toe. Om de EOSC ook echt onder de aandacht van onderzoekers te brengen, is het zinvol om bij hun gewoonten aan te sluiten. En ook onderzoekers beginnen niet vanaf scratch. Zij zijn al bezig hun data te archiveren en gebruiken daar de tools en Virtual Research Environments voor die nu voor hen werken. Door hen via hun vertrouwde ingang toegang te bieden tot een breder assortiment data op het grensvlak van verschillende wetenschapsdisciplines kan de meerwaarde van de EOSC ook voor hen zichtbaar worden.
De use cases op de site van EOSC (EOSC portal, 2018) maken in ieder geval duidelijk dat er winst te behalen valt met het koppelen van bestaande infrastructuren en services. Voor een onderzoek naar de opkomst van de kogelvis in het Middellandse zeegebied, werd bijvoorbeeld een virtueel laboratorium met de naam 'Alien and Invasive Species' opgezet door het verbinden van heterogene services van verschillende Europese infrastructuren (SeaDataNet (n.d.), D4Science (n.d.), EGI (n.d.) en Copernicus (n.d.)). In de video hieronder kun je zien hoe dat in zijn werk ging en welke conclusies de onderzoekers trokken.
Research data will not become nor stay FAIR by magic. We need skilled people, transparent processes, interoperable technologies and collaboration to build, operate and maintain research data infrastructures | Kleemola, 2018
In de spotlight
Op weg naar de realisatie van de EOSC zijn er interventies nodig op verschillende niveaus (Europese Commissie, 2018). Hieronder een tweetal voorbeelden:
GO FAIR verbindt FAIR technologie, cultuurverandering en training
GO FAIR (n.d.a.) is een consortium dat zich sterk maakt voor een coherente ontwikkeling van het zogeheten 'Internet of FAIR Data & Services' (GO FAIR, n.d.b.) waar EOSC ook onder valt. Het mantra van GO FAIR is:
'Stel alleen minimaal noodzakelijke protocollen en standaarden verplicht en ondersteun een breed scala aan implementatiemogelijkheden voor onderzoeksdata, tools en rekenkracht'.
De activiteiten van de GO FAIR-implementatienetwerken zijn georganiseerd in drie brede pijlers;
- GO BUILD
Focus op FAIR technologie; - GO CHANGE
Focus op prioriteiten, beleid en prikkels voor het implementeren van FAIR; - GO TRAIN
Focus op FAIR bewustzijn en training voor de ontwikkeling van vaardigheden.
Op weg naar FAIR certificering van data-archieven
FAIRsFAIR (n.d.a.) - Fostering Fair Data Practices in Europe - is een project dat loopt van 2019-2022 en streeft naar praktische oplossingen om de FAIR dataprincipes gedurende de gehele levenscyclus van onderzoeksdata in te zetten. Het project sluit daarmee aan op de aanbevelingen van het rapport 'Turning FAIR into reality' (Europese Commissie, 2018).
De nadruk van FAIRsFAIR ligt op het bevorderen van een FAIR-datacultuur en het inzetten van good practices bij het FAIR maken van onderzoeksdata. Daarnaast speelt FAIRsFAIR een sleutelrol bij de ontwikkeling van wereldwijde normen voor FAIR certificering van data-archieven. Ook krijgen bestaande data-archieven een steuntje in de rug om een CTS-keurmerk in de wacht te slepen en de FAIRness van hun repository te vergroten (FAIRsFAIR, n.d.b.).
Bronnen
Klik om te openen/sluiten
NB (2023): Some of these sources may no longer be maintained or may have moved URLs. The E4DS website is currently being updated; for archival reasons, we will not update this particular source list, but encourage you to search for them via your favourite search engine or to ask our coaches for their recommendations. Apologies for any inconvenience!
Cardol, T. (2018, September 24). European Open Science Cloud moet ook door wetenschappers worden gedragen. [ScienceGuide]. https://www.scienceguide.nl/2018/09/european-open-science-cloud-moet-ook-door-wetenschap-worden-gedragen/
Copernicus (n.d.). https://www.copernicus.eu/en
D4Science. (n.d.). https://www.d4science.org/
DARIAH-EU (2019). SSHOC. https://www.dariah.eu/activities/projects-and-affiliations/sshoc/
EGI (n.d.). https://www.egi.eu
European Commission (2018). Turning FAIR into reality. https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/turning_fair_into_reality_1.pdf
EOSC portal (n.d.). About EOSC. https://www.eosc-portal.eu/about/eosc
EOSC Portal (2018.). The pufferfish invasion in the Mediterranean Sea - demonstrator. https://eosc-portal.eu/pufferfish-invasion-mediterranean-sea-demonstrator
EOSC Marketplace (n.d.). https://marketplace.eosc-portal.eu/
FAIRsFAIR (n.d.a.). https://www.fairsfair.eu/
FAIRsFAIR (n.d.b.). FAIRsFAIR Open Call for Data Repositories. https://www.fairsfair.eu/fairsfair-open-call-data-repositories
GOFAIR (n.d.a.). https://www.go-fair.org/go-fair-initiative/
GOFAIR (n.d.b.). https://www.go-fair.org/resources/internet-fair-data-services/
Kleemola, M. (2018, November 29th). https://tietoarkistoblogi.blogspot.com/2018/11/being-trustworthy-and-fair.html. Being trustworthy and FAIR requires people, processes, technologies and collaboration
Knecht, S. de (2018, November 1). Is de European Open Science Cloud ‘too big to fail’ [ScienceGuide]. https://www.scienceguide.nl/2018/11/is-de-european-open-science-cloud-too-big-to-fail/
LIBER (2018, November 1). LIBER at The European Open Science Cloud: Austria takes initiative [blog]. https://libereurope.eu/blog/2018/11/01/liber-at-the-european-open-science-cloud-austria-takes-initiative/
Open Science MOOC YouTube Channel (2019, July 11) An introduction to the European Open Science Cloud (EOSC), Jean-Claude Burgelman [Video]. https://youtu.be/8N06jYFgoQQ
RISCAPE (n.d.). We are mapping the research infrastructure landscape. https://riscape.eu/
SeaDataNet (n.d.) https://www.seadatanet.org/
Tennant. J. et al. (2019) .Open Science MOOC. https://zenodo.org/communities/open-science-mooc/?page=1&size=20
ZonMW (n.d.). Onderzoek voor en met volksgezondheid en zorg. Onderzoeksdatainfrastructuur. https://www.zonmw.nl/nl/over-zonmw/toegang-tot-data/volksgezondheid-en-zorg/
